Van stikstofwinst tot waterbeleid, tijd voor een ander landbouwbeleid (*)
30-9-2025 Door: Joks Janssen
* Artikelen en video's representeren niet noodzakelijkerwijs de opinie van Burgerplatform. Ze worden ter beschikking gesteld ten behoeve van de eigen oordeelsvorming van de bezoeker en interne dialoog.
(foto: FD)
De stikstofcrisis domineert al jaren het landbouwdebat. Uitkoop van melkveehouders levert zonder twijfel enige stikstofwinst op (hoewel nog altijd te weinig om van het stikstofslot te raken….).
Maar zoals het Financieel Dagblad vandaag in een uitgebreid artikel overtuigend laat zien, ontstaat er tegelijk een nieuw landbouwprobleem: blijvend hashtag#grasland verdwijnt in rap tempo.
Het gaat daarbij om een bijdrage van de rijksoverheid aan gemeenten om hen te helpen ‘sneller, meer én meer betaalbare’ woningen te realiseren. Uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer blijkt dat de Wbi niet daadwerkelijk bijdraagt aan snellere woningbouw, en dat het twijfelachtig is of de Wbi zorgt voor de realisatie van meer woningen. De Wbi heeft wel een duidelijk positief effect op het percentage betaalbare woningen bij de gefinancierde projecten.
In tien jaar tijd is zo’n 113.00 ha van dit - in potentie - waardevolle grasland verdwenen, veelal omgeploegd voor akkerbouw. En dat terwijl juist dit grasland, mits goed (lees: extensief) beheerd zoveel ecosysteemdiensten levert: opslag van CO2 in de bodem, schoon water, ruimte voor weidevogels en biodiversiteit.
Wat zien we nu gebeuren?
- Grasland maakt plaats voor maïs, bloembollen en boomteelt.
- Intensivering grondgebruik neemt toe, met meer bestrijdingsmiddelen en kunstmest.
- Waterkwaliteit en biodiversiteit gaan achteruit.
- Hoge grondprijzen jagen verdere schaalvergroting van de sector aan.
Enkele jaren geleden wezen we hier vanuit Het PON & Telos al op in onze sociaaleconomische impactanalyses (SEIA’s) van het NPLG: beleid dat enkel (‘door een rietje’) naar stikstof kijkt, creëert onbedoeld neveneffecten – waaronder verslechterende waterkwaliteit (zie link hieronder). Die waarschuwing blijft actueel: met elkaar samenhangende milieuproblemen los je niet in volstrekte isolatie op.
?? Tijd dus voor landbouwbeleid dat kiest voor integraliteit. Voor een landbouw die niet alleen hashtag#stikstof bespaart, maar in een beweging óók bodem, hashtag#water en hashtag#biodiversiteit versterkt. Voor brede welvaart in het buitengebied.
Dat kan alleen als we vanuit een heldere visie op duurzaam grondgebruik en een gecoördineerd inzet van planologisch en financieel instrumentarium melkveehouders rondom kwetsbare natuurgebieden, beekdalen en veenweiden actief ondersteunen.
Anders is het ‘de’ markt die zijn werk doet. Met als gevolg: een systeem dat overal het maximale uit de hashtag#grond haalt. Als we dat niet weten te keren, kunnen we ons alvast opmaken voor de volgende crisis, die van de waterkwaliteit.
- Artikel FD: https://lnkd.in/eGXuP9me
- Het PON & Telos over SEIA’s: https://lnkd.in/eugYe7g5
Deel dit bericht
pageviews: 73
tinyurl:
link
