De koe in de kamer wordt vakkundig genegeerd ^(*)

Nieuws

28-9-2025 Door: Norbert Schotte

* Artikelen en video's representeren niet noodzakelijkerwijs de opinie van Burgerplatform. Ze worden ter beschikking gesteld ten behoeve van de eigen oordeelsvorming van de bezoeker en interne dialoog.

We horen vaak dat Nederland vol is. Dat er geen ruimte meer is voor woningen, of dat migratie het probleem is. Het bekt waarschijnlijk lekker, doet het aardig voor electoraal gewin, maar wie verder kijkt dan bepaalde populistische politici, ziet een ander verhaal. Meer dan de helft van ons land bestaat uit landbouwgrond (~54%), waarvan ruim een derde (~35%) bestaat uit grasland en voedergewassen die in hoofdzaak voor veevoer worden gebruikt. Het vlees dat daarvan wordt geproduceerd, verdwijnt voor 60-70% over de grens. En dit levert economisch minder dan één procent bij aan ons BBP.

En de keerzijde is groot. De Nederlandse landbouw is verantwoordelijk voor 88% van de ammoniakuitstoot, goed voor bijna de helft van de stikstofneerslag op onze natuur. De sector is verantwoordelijk voor zo'n 1/6e van onze totale nationale CO2eq-uitstoot en nitraat vervuilt ons grond- en oppervlaktewater. En het langdurig gebruik van pesticiden wordt inmiddels steeds sterker in verband gebracht met ziektes als Parkinson. Daarbovenop ontvangt de sector jaarlijks meer dan zeshonderd miljoen euro aan Europese subsidies, vooral voor de intensieve landbouw. Al profiteren ook extensieve boeren van deze subsidies.

Toch schuift de ontwerp-Nota Ruimte van minister Keijzer de discussie over de omvang van de veestapel terzijde. Terwijl de wetenschap er helder over is: minder dieren betekent meer ruimte voor natuur, water en woningen. Franciska de Vries verwoordde het al treffend: "de veeteelt legt een enorm beslag op het landgebruik en we kunnen die ruimte anders gebruiken. In de wetenschap is iedereen het hierover eens.” Zij zou als minister dan ook de veestapel halveren en de Nederlandse landbouw indelen in drie zones: intensieve landbouw, extensieve overgang en natuur.

Een cijfermatige vingeroefening. Als we de veestapel zouden halveren, komt er grofweg 750.000 hectare vrij. Zelfs als je daarvan maar een fractie zou bestemmen voor woningbouw, levert dat al ruimschoots genoeg ruimte op voor meer dan twee miljoen woningen. Natuurlijk gaan we Nederland niet volstorten met nieuwbouwwijken. De grootste kansen liggen in het beter benutten van de bestaande bouw: optoppen, inbreiden, splitsen, of hier en daar een straatje erbij. Maar dit eenvoudige rekensommetje laat zien hoe misleidend het frame van “Nederland is vol” en “ruimtegebrek” is. We hebben geen ruimtelijk probleem maar een prioriteitenprobleem.

Het gaat mij overigens niet om boeren zelf en ik ben ook niet tegen boeren. Integendeel: boeren verdienen een toekomst, maar wél één waarin zij goed kunnen leven van landbouw die bodem, water en natuur versterkt.

Politici die om deze hete brei heen praten, hebben niet het juiste voor met boeren en Nederland. Wat mij betreft dan ook een fundamenteel gemis in de afgelopen vrijdag gepresenteerde Nota Ruimte.

Deel dit bericht

pageviews: 46

Gerelateerde berichten

Meer over Veeteelt