Kennisbank

Het voedselsysteem is van fundementeel belang voor onze gezondheid. Maar het voedselsysteem is ook een verdienmodel voor multibationals, boeren en aanverwante sectoren. 

Wist je dat een forse krimp prima haalbaar is zonder dat dit de Nederlandse reiziger en economie ernstig schaadt? Het overgrote deel van het vliegverkeer betreft overstappers die niet bijdragen aan het welzijn van Nederland en vliegtoerisme.

Dankzij subsidies wordt houtige biomassa (bomen, snoeihout) in grote mate gebruikt voor het opwekken van warmte en stroom. De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) schreef al in 2015 dat er geen wetenschappelijke onderbouwing is voor dit beleid. Daarmee wordt er nu geld dat bedoeld is voor duurzame opwekking, ingezet om klimaatverandering te versnellen in plaats van af te remmen.

Energie is de drijvende kracht achter de economie. Stijgende energieprijzen kunnen een recessie veroorzaken. Net zoals een oplopende rente.

Windenergie is een van de belangrijkste peilers van de verduurzaming van de energievoorziening. Door het instellen van een serieuze CO2 belasting van tenminste € 100,- per ton kan windenergie zonder beperkingen en subsidie groeien. Deze groei vindt primair plaats op zee waar turbines geplaatst worden die zo groot zijn dat zij over land niet meer te transporteren zijn.

De potentie voor het opwekken van groene stroom op zee is enorm. Nederland heeft een enorm stuk ondiepe Noordzee tot haar beschikking. Het betreft een groot oppervlak.

Waterstof onstaat als je water ontleed met behulp van electriciteit. Als dat groene stroom is (gemaakt met wind- en zonnestroom) heet dat Groene Waterstof. Groene waterstof is dus een manier om duurzame stroom op te slaan, net zoals een batterij een opslagmiddel is. Ook kun je het transporteren met schepen, vrachtauto's en door buisleidingen.

Waterstof wordt in toenemende mate gemaakt met zon en wind stroom. Dit zijn de goedkoopste manieren om stroom te maken. En dat wordt alleen maar goedkoper door innovatie en schaalvoordelen. In het buitenland zijn grote initiatieven voor windparken met waterstoffabrieken.

Shell verkoopt nu waterstof voor € 10,- per kilo. Hier zou je 100 kilometer meer kunnen rijden, daarmee net zo duur uit zijn als met benzine. Alleen is een waterstofauto vele malen duurder. Per kilometer is het dus een kostbaar verhaal.

https://waterstof-tanken.nu/waterstof-tanken/

De industrie kan groene waterstof gebruiken als vervanger van aardgas. Van belang is dat de kosten van CO₂ uitstoot zo hoog worden dat groene waterstof vanzelf rendabel wordt. Anders is er subsidie of staatssteun nodig. Dat is een politieke keuze die we kunnen maken.

Kerncentrales zijn niet tegen marktconforme condities te verzekeren

 

https://www.world-nuclear-news.org/

Het leeuwendeel van de stroom in Nederland wordt nog steeds met gas of kolen opgewekt. Hoe meer stroom je verbruikt, hoe meer CO2-uitstoot je veroorzaakt. Logisch dus dat zakelijke grote verbruikers meer energiebelasting betalen dan kleinere verbruikers, zou je zeggen. Maar als één van de weinige landen ter wereld zet Nederland juist een premie op overmatig en slordig stroomverbruik.  

Lees meer in dit artikel van Jan Terlouw en Pier Vellinga: 'Ergste vervuilers komen weg met de laagste energiebelasting' en in dit artikel 'Niet de vervuiler, maar de consument betaalt'. 

De verbranding van olie en aardgas stoot het meeste CO2 uit, terwijl planten en oceanen de balans enigszins herstellen door kooldioxide op te nemen.

CCS (Carbon Capture & Storage) is een manier op CO2 uit rookgassen / processen te halen en deze op te slaan in ondegrondse gasvelden.

Een kringloopeconomie of circulaire economie is een economisch en industrieel systeem waarin geen eindige grondstofvoorraden worden uitgeput en waarin reststoffen volledig opnieuw worden ingezet in het systeem.

De energie voor een zuivere kringloopeconomie dient afkomstig te zijn van hernieuwbare bronnen, met name zon en wind. Dit in navolging van het natuurlijke systeem. Het tegenovergestelde van de kringloopeconomie is de lineaire economie, waarbij eindige grondstofvoorraden worden uitgeput en, na gebruik, als onbruikbaar afval in het milieu terechtkomen.

De VPRO heeft twee Tegenlicht uitzendingen gewijdt aan dit onderwerp onder de term  'afval is voedsel'. Deze illustreren de economische potentie van de circulaire economie die voor haar ontwikkeling immers minder wordt gehinderd door toenemende schaarste aan grondstoffen die veelal worden geïmporteerd.

Het onstaan van circulaire economie wordt ook bevorderd door het verschuiven van belastingen van arbeid naar grondstoffen en fossiele energie. 

De markt doet het werk, als de spelregels juist zijn.  

De beste manier om de markt het werk te laten doen is een CO2 belasting. Dit liberale uitgangspunt wordt al decennia verkondigd maar vindt tot op heden geen effectieve uitwerking. Andere landen als Zweden heffen € 120,- per ton en vergroenen daarom snel. In Nederland heeft de industrie dit tot op heden effectief tegen weten te houden.

Energieonafhankelijkheid en duurzaamheid gaan hand in hand. Door energiebesparing, slimme energienetwerken en duurzame opwekking wordt  zelfvoorzienendheid vergroot. De importvan kolen, olie en gas kan dan verminderen. Het sterk verminderen van de gaswinning in Groningen zorgt echter voor meer afhankelijkheid. Van onder andere Russisch gas. Dat terwijl de industrie achterblijft bij het behalen van wettelijke besparingsverplichtingen.

Steenkool is een fossiele brandstof en bestaat uit afzettingen van plantenresten die in het geologisch verleden zijn gevormd.

Het gebruik ervan in energiecentrales veroorzaakt de hoogste CO2 emissie per opgewekte kilowattuur vergeleken met andere brandstoffen (olie, gas).

De Tweede Kamer heeft zich uitgesproken voor sluiting van alle kolencentrales. Dit bleek de meest effectieve methode om emissies terug te dringen.

 

Beslissingen van de afgelopen regeringen waren veelal de uitkomst van een krachtenspel van de lobbies, eerder dan een rationele afweging van voorliggende opties. De meeste problemen zijn daar op terug te voeren.

De keuze voor laagvliegen over een dergelijk lange afstand en de locatie  Lelystad voor een nieuw vliegveld is opmerkelijk. Want er is niet genoeg ruimte in het luchtruim en Lelystad ligt te dicht bij Schiphol. Bovendien is Lelystad Airport onmogelijk in te passen vanwege de omliggende natuur- en stiltegebieden. Maar negatieve adviezen worden achtergehouden en niet gedeeld met de Tweede Kamer en komen pas boven tafel als politieke besluiten zijn genomen.

Statiegeld zorgt ervoor dat verpakkingen een waarde krijgen en de consument deze daarom terugbrengt naar de winkel. Voor bijvoorbeeld bierflesjes werkt dit heel goed.

Een meerderheid van de kiezers wil dat het systeem van statiegeld wordt uitgebreid.

De verpakkingsindustrie wil dat niet en voert campagne voor het afschaffen van statiegeld.

 

https://www.consumentenbond.nl/nieuws/2018/meerderheid-consumenten-voor-uitbreiding-statiegeld-systeem

De vleesindustrie is een belangrijke veroorzaker van broeikasgassen (methaan) en neemt veel landareaal in. De noodzaak voevoer te produceren veroorzaaakt zo ontbossing. Dierlijke eiwitproductie is minder efficient als de plantsnaardige route. Derhalve is de focus op vegetarisch eten en duurzaam  geteelde vis een beter alternatief.

Energieleveranciers mogen woningen niet meer aansluiten op aardgas sinds 1 juli 2018. Doeikasgassen uitstoten (afvalverbranders en biomassa installaties).  De warmtebehoefte is vooral hoog in de koude maanden. Dan wordt 80% van het gas verstookt.

Zonnestroom biedt enorme potentie terwijl de prijs steeds verder daalt. Verder zijn er meerdere mogelijkheden zijn om buffers te vormen.