Miljarden vliegen weg bij Tata Steel IJmuiden naar het moederbedrijf in India: zo raakt de kas van Tata ’leger en leger’
Nieuws
Datum: 26-9-2020 NHD
Er stromen jaarlijks miljarden vanuit IJmuiden in de Tata-kas van het moederbedrijf in India. Constructies rond de inkoop van grondstoffen, een web van interne leningen en hoge bonussen leiden er mede toe dat het voormalige Koninklijke Hoogovens financieel wankelt. Een reconstructie.De accountants van Tata Steel India luidden recent de alarmbel: de continuïteit van de Nederlands-Britse tak van het staalbedrijf zou in gevaar zijn. Zeker nu de gevolgen van de coronacrisis negatief optellen in het kasboek in IJmuiden en Londen.
En dat terwijl volgens insiders aan deze kant van de Noordzee, in IJmuiden, een intrinsiek bloeiende staalfabriek staat. Hoe valt dat te rijmen met het noodsignaal in het jaarverslag van het moederbedrijf?
De conclusie: Tata Steel IJmuiden, en de Engelse tak van het bedrijf, worden structureel financieel afgeroomd door zijn Indiase moedermaatschappij. Dat blijkt uit diepgaand financieel onderzoek van deze krant waarvoor nauw werd samengewerkt met een onafhankelijke registeraccountant.
De geldstromen richting India zijn talrijk. Soms ’klein’ zoals de verplichting voor het voormalige Koninklijke Hoogovens en British Steel om tien tot vijftien miljoen pond per jaar te betalen voor het gebruik van de ’merknaam’ Tata. Maar ook gaat het om ’groot’ geld: miljarden in plaats van miljoenen. Hieronder zoomen we in op een aantal casussen die de systematische aanpak laat zien waarmee dat gebeurt.
Casus 1: te dure inkoop
Zo blijkt onder meer dat het voormalige Corus, waar ook de Engelse tak van het bedrijf onder valt, sinds de overname door Tata in 2007 rond de 20,7 miljard euro te veel betaalde voor de inkoop van steenkool en ijzererts.
Lees meer: Tata Steel IJmuiden betaalt miljarden te veel voor steenkool en ijzererts (grafiek)
Steenkool en ijzererts worden aan IJmuiden voornamelijk geleverd via het centrale inkoopbedrijf van Tata Steel in Singapore. Dit inkoopbureau strijkt aanzienlijke winsten op, door de grondstoffen goedkoop in te kopen en voor veel meer aan de Europese staaldochters te leveren.
In het laatst bekende boekjaar betaalde ’Singapore’ 1,9miljard euro voor grondstoffen, die vervolgens voor 3,9 miljard euro werden doorverkocht aan de staalfabrieken in IJmuiden en Groot-Brittannië.
Volgens Tata Steel Europe is er echter tegen marktconform tarief ingekocht.
Casus 2: leningen
Het financieel onderzoek van deze krant brengt voorts aan het licht dat Tata Steel IJmuiden 685 miljoen euro uitleent aan andere Tata-bedrijven. Hoewel dit in openbare jaarverslagen van Tata staat, wordt dit bedrag door de directie ontkend. Slechts een deel van het uitgeleende geld wordt gegarandeerd door het Indiase moederbedrijf.
Intussen zit Tata IJmuiden in geldnood en probeert het bedrijf zelf geld te lenen. Daarvoor doet Tata een beroep op coronasteun van de overheid. Naast de loonkostenregeling NOW1 en NOW2, wordt ook aanspraak gemaakt op een kredietgarantie (de zogeheten Go-C regeling) voor een nieuwe lening van 150 miljoen euro. Het bedrijf heeft een lening aan zijn eigen moederbedrijf voor datzelfde bedrag onlangs verlengd.
Lees meer: Tata Steel IJmuiden: zelf geld uitlenen en toch coronasteun aanvragen
Lees meer: Tata Steel IJmuiden speelt in het eigen concern rol van ’bankier’
Casus 3: geen belasting
Het onderzoek van deze krant onthult voorts dat Tata Steel geen vennootschapsbelasting aan de Nederlandse overheid afdraagt. De Nederlandse fiscus had in de afgelopen acht jaar 390miljoen aan belastingen van Tata moeten ontvangen, aangezien Tata Steel IJmuiden in diezelfde jaren 1,7miljard euro winst maakte.
Er is niets betaald, erkent Tata Steel in deze krant. Oorzaak is de hoge rente op de leningen die Tata in 2007 heeft afgesloten om Corus over te nemen. De Nederlandse fiscus betaalt dus na dertien jaar nog steeds mee aan die overname.
Lees meer: Tata Steel IJmuiden maakte jarenlang winst, maar betaalt geen belasting. Hoe kan dat?
Casus 4: een bonuscultuur
Het personeel op de IJmuidense werkvloer wordt al jaren geconfronteerd met bezuinigingen. Dit onder het mom van een slechte staalmarkt en sinds maart is ook de coronacrisis een legitiem excuus.
Terwijl er bijeenkomsten worden belegd waarbij werknemers op het hart wordt gedrukt om het licht uit te doen als ze als laatste een kamer verlaten, incasseren hun managers voor miljoenen aan bonussen. En waar het personeelsbestand al jaren krimpt, groeit het aantal managers.
Gezamenlijk ontvingen de senior leidinggevenden de afgelopen negen jaar voor 45 miljoen euro aan bonussen bovenop hun salaris. Voor enkele tientallen managers liep de bonus zelfs op tot anderhalf keer hun jaarsalaris. In 2017, een recordjaar qua bonussen, verstrekte het IJmuidense staalbedrijf aan 175 managers 16,3 miljoen euro. Tata noemt het bonusbeleid van het bedrijf zorgvuldig.
Kwijtschelding van schulden
Een groep klokkenluiders deed op 18 juli in deze krant een boekje open over de dure ict-huishouding van Tata. Ook in die affaire steeg het beeld op van tientallen miljoenen die jaarlijks naar India worden overgemaakt zonder dat daar daadwerkelijk iets tegenover staat.
Lees ook: Tata India sluist half miljard euro weg van Tata Steel IJmuiden; klokkenluiders slaan alarm
Dezelfde groep insiders, van wie een aantal op sleutelposities in het bedrijf werkt, laat met de bevindingen van de accountant onder ogen nu opnieuw de alarmbel afgaan: „Het moederbedrijf in India rooft onze Hoogovens leeg, leger, leegst”, zegt een van hen.
De Europese ceo Henrik Adam heeft meerdere malen in de pers verklaard dat India meer geld steekt in de Europese fabrieken, dan er winst naar India vloeit. De miljarden aan leningen die door Tata India aan Tata Steel Europe recent zijn kwijtgescholden, is volgens de klokkenluiders vooral ’een papieren operatie’.
Dat er langs andere wegen veel meer geld wordt onttrokken aan de Europese operatie blijft volgens de klokkenluiders immers uit het zicht.
Het beeld dat Tata India naar buiten schetst dat de zaak in IJmuiden en UK toch maar mooi overeind wordt gehouden door het kwijtschelden van de schulden, vertroebelt het ware verhaal, zeggen ze. „Als niemand Tata tegenhoudt, gaat men door totdat er niets meer rest dan een rokend, failliet en sterk vervuild sterfhuis, waar de overheid zich verder over mag ontfermen. Net als over het personeel.”
Verantwoording redactie
Noordhollands Dagblad heeft met behulp van een onafhankelijke registeraccountant alle beschikbare jaarverslagen van Tata Steel IJmuiden, Tata Steel Nederland, Tata Steel Netherlands Holding, Tata Steel Europe en Tata Steel ltd onder de loep gelegd, en nog een aantal andere bedrijven in de groep. Het gaat om zo’n vijftig jaarverslagen van elk honderden pagina’s.
lees artikel/document (opent nieuw scherm/tabblad)
Deel dit bericht
Tags:
pageviews: 7271